اولین فصلنامه الکترونیکی ادبی هنری فرهنگی افغانستان
گربه عابد
گربه عابد به کسانی اطلاق می شود که در لباس زهد و تقوی اعمال ریاکارانه از آنان سربزند و در کسوت خدمتگزاری و نوع دوستی مردم را فریب دهند ، خود را امین و صادق و منزه و متقی جلوه دهند ولی از هر عمل و حقه بازی که متضمن منافع و مصالح شخصی باشد خودداری نورزند . این گونه افراد گندم نما و جوفروش را اهل اصطلاح گربه عابد می خوانند و مردم ظاهربین را از زهد فروشی آنان برحذر می دارند .
اما ریشه و منشا تاریخی این ضرب المثل :
باقی در ادامه ی مطلب..............
ستاره دیده فروبست و آرمید ، بیا
شراب نور به رگ های شب دوید ، بیا
ز بس به دامن شب اشك انتظارم ریخت
گل سپیده شگفت و سحر دمید ، بیا
شهاب یاد تو در آسمان خاطر من
پیاپی از همه سو خطّ زر كشید ، بیا
ز بس نشستم و با شب حدیث غم گفتم
ز غصّه رنگ من و رنگ شب پرید ، بیا
به وقت « مرگم » اگر تازه می كنی دیدار
بهوش باش كه هنگام آن رسید ، بیا
به گام های كسان می برم گمان كه تویی
دلم ز سینه برون شد ز بس تپید ، بیا
نیامدی كه فلك خوشه خوشه پروین داشت
كنون كه دست سحر دانه دانه چید ، بیا
امید خاطر « سیمین » دل شكسته توئی
مرا مخواه از این بیش ناامید ، بیا
(سيمين بهبهانى)
*تفسیر داستان: گاو، رمزِ نفسِ زیاده طلبِ انسان است وصحرا هم این دنیاست. آدمیزاد، بیقرار و ناآرام و بیمناک است.
مثنوی معنوی مولوی
صلاح‌الدین صالح
...
اتاق من برای من سرود درد می‌خواند
تو را با واژه‌ی نغزِ «بیا برگرد» می‌خواند...
گمانم چشم خیس تو به عکسم خیره می‌بیند
که چشمم مرگ عشقت از نگاه سرد می‌خواند
بیا که قدر این دوری ... نبودت در بغل دارم
بیا که انتظار من تو را نامرد می‌خواند
حضور هر دمم بی‌تو برای کوچه بی‌معناست
و حتا کفش پای من، مرا ول‌گرد می‌خواند
بیا که ناتمامی‌ها حضورت را ز دَر بینند
در این‌جا هر کسی بی‌تو مرا یک فرد می‌خواند
نشد آخر سرودم را به گوش غنچه‌ها گفتم
و شاید باغ بعدِ من، به برگ زرد می‌خواند
مثنوی معنوی مولوی
ذبیح‌الله راسخ
...
خالق فضای جنگ، چرا خلق کرده است
هم مهر و هم تفنگ، چرا خلق کرده است...
تا کی یتیم گریه کند خنده بشنود
دل را مثال سنگ، چرا خلق کرده است
گفتی که شب پلنگ و سحر می‌شود ملنگ
انسان رنگ رنگ، چرا خلق کرده است
شرم و حیا که شعبه‌ی ایمان خطاب شد
پس ننگ و ننگ و ننگ، چرا خلق کرده است
آیا فریب خوردن آدم عجیب نیست؟
شیطان بی‌درنگ، چرا خلق کرده است
آخر برای مکر و فریب وجودمان
دنیای شوخ و شنگ، چرا خلق کرده است
مشعل ارتزاد
...
خدا هم خوب می‌دانست تقصیر زمستان را
ندیده، واژه‌های برف، حتا روی قرآن را...
اگر این چار فصلش یادگار چار یارش هست
زمستان در شباهت‌هاش دارد یار عثمان را
تبر در ارتداد بید برحق بود تا حدی
زمستان وقتی از شاخش تکانَد برگِ ایمان را
من و او را زمستان، عاری از آغوش گل‌ها ساخت
دگر باید بگیرم سخت در آغوش، گلدان را
مقصر نیستم، این فصل با من دشمنی دارد
که از تأثر سرما می‌شناسد، دردمندان را
کسی در بستر گرمیِ شاهان زندگی دارد
کجا او درک خواهد کرد مفهوم زمستان را
و تنها بچه‌های «آب باریک»اند؛ می‌فهمند
زمستانِ درون خیمه‌ها و پای عریان را
لب رود ... پای یک بید کهن
داشتم از ایثار ،از صداقت ،از عشق
مینوشتم شعری
که چه زیباست که انسان باشیم ، درد یکدیگر را بشناسیم
و به یاری ضعیفان برویم
و از این گونه سخن های لطیف
مرد کوری آمد ، با عصایی در دست ، از کنارم رد شد ...
دو قدم بالا تر ، نا گه افتاد به رود !
جایتان خالی بود ! آب او را میبرد
بی عصا ، بی عینک، مرد بیچاره به فریاد بلند
داد میزد که کمک!
من هنوز اول شعرم بودم
حیفم آمد که چنان سوژه ی انسانی را!!
نیمه کاره ، ناقص،من رهایش سازم
مینوشتم که چه زیباست که انسان باشیم
درد یکدیگر را بشناسیم و به یاری ضعیفان برویم
مرز پایانی شعرم بودم و طرف جان میداد!!!
فقر ادبیات کودک در افغانستان
سیامک هروی
حیدر یگانه، از سوی "انجمن دوستداران مولانا در لندن" تقدیر شد
همین چند روز پیش از سوی جمعی افغان‌های مقیم لندن از کارنامه حیدر یگانه شاعر و داستان نویس افغان نیکوداشت صورت گرفت. در این محفل متفاوت شعر و مقاله خوانده شد و رباب هم چاشنی گردید. یگانه و کارنامه او بسیاری از اشتراک کنندگان را واداشت تا ناگهانی به یاد ادبیات کودک بیفتند و به چیزی بیندیشند که سالهاست همه در افغانستان آن‌را از یاد برده اند
باقی در ادامه ی مطلب.................
ابراهیم زمانی
...
غزل پر است وجودم ولی زبانم نیست
سرم هوای سفر دارد آسمانم نیست...
کنار رود درنگی به شام‌گاه رسوب
و تیرگیِ غمی را که در توانم نیست
توهمی زده زانو به‌روی سینه‌ی من
که سد راه نفس می‌شود امانم نیست
شکسته آیینگی‌ام درون بی‌رنگی
هزار توته و در هیچ یک نشانم نیست
گلی به موی تو ای ناگزیز! خواهم زد
و گر نه جز دم شمشیر در کمانم نیست
لطفا صبر کنید ...